ျပည္ၿမိဳ႕က Red Dragon Hotel ရဲ႕ သေကၤတကို ဂီတပညာရွင္ ၃ ေယာက္၊ ကေခ်သည္ ၁ ေယာက္၊ လူပ်က္ ၁ ေယာက္တို႔ရဲ႕ ႐ုပ္ထုေတြနဲ႔ အလွဆင္ ထားတာကို ေတြ႔ရမွာပါ။ သူတို႔ဟာ ၁၉၆၀ခုႏွစ္ေလာက္က တူးေဖာ္ရရွိခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ပထမဦးဆံုး UNESCO World Heritage Site အျဖစ္ သတ္မွတ္ခံခဲ့ရတဲ့ သေရေခတၱရာျပည္ၿမိဳ႕ ေဟာင္းရဲ႕ အေဆာင္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင္ ့ ျမန္ မာဂီတဟာ အဲ့ဒီအခ်ိန္ကတည္းက ေပၚေပါက္ေနခဲ့ၿပီး လူေနမႈဘဝေတြလည္း ျဖစ္ထြန္းေနၿပီဆိုတာကို သိရပါတယ္။
ျပည္ၿမိဳ႕ကိုေရာက္ရင္ေတာ့ သေရေခတၱရာကို အရင္ဆံုးသြားလည္သင့္ပါတယ္။
ပုဂံေခတ္အခ်ိန္တုန္းက ဧရာ၀တီျမစ္ကမ္းပါး ေပၚမွာ႐ွိတဲ့ ျပည္ၿမိဳ ့က ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးပိုင္းမွာ အေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္အခ်ာေနရာတစ္ခုပါ။ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ မြန္လူမ်ိဳးေတြက သိမ္းပိုက္လိုက္ၿပီး ၁၇၅၂မွာေတာ့ ကုန္းေဘာင္မင္းဆက္ ကို ထည္ေထာင္ခဲ့တဲ့ အေလာင္းတရားမင္းႀကီးက ျပည္ၿမိဳ႕ကို ထပ္ၿပီး သိမ္းပိုက္ခဲ့ျပန္ပါတယ္ ။ၿဗိသိသွ်လက္ေအာက္ခံအျဖစ္ ေရာက္ရွိခဲ့စဥ္ ကာလမ်ားမွာလည္ း ျပည္ၿမိဳ႕ဟာ ျမန္မာျပည္ အထက္ပိုင္းနဲ႔ ေအာက္ပိုင္းကို ကုန္သြယ္ဖို့အတြက္ အေရးပါတဲ့ၿမိဳ႕ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္ ။
သေရေခတၱရာဟာ စတုရန္းမိုင္ ၅မိုင္ ေလာက္ က ်ယ္ဝန္းၿပီး ဘီစီ ၄၄၃ခုမွာ ဒြတၱေဘာင္မင္းႀကီးက တည္ခဲ့တယ္ လို႔ ပညာ႐ွင္ေတြက ေျပာၾကားပါတယ္ ။ သေရေခတၱရာၿမိဳ႕ရဲ႕ သက္တမ္းကို ေအဒီ၅ရာစုမွ ၉ရာစုထိ ၾကာျမင့္ခဲ့တယ္လို႔ သတ္မွတ္ ထားၾကပါတယ္ ။
ပ်ဴလူမ်ိဳးေတြဟာ သူမ်ားအသတ္မသတ္ဘဲ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ လုပ္ကိုင္စားေသာက္ရတာကို ႏွစ္သက္ၾကၿပီး ပိုးေကာင္ေတြကိုထိခိုက္မွာစိုးလို႔ ပိုးထည္ေတြကိုေတာင္ မ၀တ္ဆင္ခဲ့ၾကဘူးလို႔ တရုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕မွတ္တမ္းေတြအရ သိရပါတယ္ ။
အခုေခတ္မွာေတာ့ ဒီေနရာကို ေသခ်ာထိန္းသိမ္းမႈေတြ မလုပ္ထားတာမို႔ ေျခလ်င္သြားၿပီး ေလ့လာဖို႔အတြက္ေတာ့ အဆင္မေျပႏိုင္ပါဘူး။ စက္ ဘီးစီးခြင့္မရွိေသာ္ျငားလည္း ကားေတြနဲ႔ေတာ့ ဝင္ေရာက္ခြင္ ့ေပးထားပါတယ္ ။ သံုးဘီးဆိုင္ ကယ္ေတြကိုလည္း ၀င္ေပါက္အထိ စီးခြင့္ျပဳထားပါတယ္။
ဒြတၱေဘာင္မင္းႀကီး တည္ခဲ့တဲ့ ေစတီသံုးဆူကေတာ့ အထင္ရွားဆံုးျဖစ္ပါတယ္။ ဘုရားႀကီး ေစတီက ျမန္မာ့ေ႐ွးအက်ဆံုးေစတီေတြထဲက တစ္ဆူပါ။ ပုဂံေခတ္မွာ တည္ခဲ့ၿပီး အျခားေစတီ ေတြထက္ ပိုၿပီးလက္ရာေျမာက္ပါတယ္ ။ main siteရဲ႕ အ၀င္ေပါက္အနီးမွာရွိတဲ့ ဘုရားမာေစတီကေတာ့ ဘုရားၾကီးေစတီနဲ႔ ပံုသ႑ာန္အနည္းငယ္ ဆင္တူပါတယ္ ။
ေဘာေဘာႀကီးဘုရားကိုလည္း ခန္႔ညားထည္ ၀ါစြာ ေတြ႕ျမင္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေစတီဟာ ကိုက္ ၅၀ ဉာဏ္ေတာ္အျမင့္႐ွိတဲ့ ထုလံုးရွည္ပံုေစတီျဖစ္ျပီး ေရႊထီးေတာ္ကိုလည္း ဖူးျမင္ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။
ေဘာေဘာႀကီးဘုရားက အေရွ့ေတာင္အာရွမွာ ေ႐ွးအက်ဆံုး အေဆာက္အဦးထဲမွာလည္း တစ္ခုအပါအ၀င္ပါ။
siteရဲ႕ အလယ္ေလာက္မွာေတာ့ နန္းေတာ္လို႔ ယူဆရတဲ့ အုတ္စီထားတဲ့ အုတ္တိုင္ရာေတြကို ေတြ႔ႏိုင္ပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ကေတာ့ Rahantaဂိတ္ နဲ႔ ဗုဒၶ႐ုပ္ပြားေတာ္႐ွစ္ဆူ႐ွိတဲ့ Rahanta ဂူဘုရားတစ္ဆူကိုလည္း ေတြ႔ျမင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္ ။
Rahanta ဂိတ္နဲ႔ အနည္းငယ္ကို လမ္းေလွ်ာက္လိုက္ရင္ေတာ့ သေရေခတၱရာရဲ႕ တီးမႈတ္သူပညာရွင္ ၅ ဦးလို႔ ေခၚတြင္ၾကတဲ့ ပေလြမႈတ္သူ၊ တီးခတ္သူ၊ ကေခ်သည္၊ လင္းကြင္းတီခတ္သူနဲ႔ လူပ်က္ တို႔ရဲ႕ ပံုတူ႐ုပ္ထုေတြကို ျပသထားတဲ့ ျပတိုက္တစ္ခုကို ေတြ႔ရမွာပါ။ ပံုတူ႐ုပ္ထုတစ္ခုစီဟာ အနည္းဆံုး ၁၁လက္မအရြယ္ထိ ႐ွိပါတယ္။ ႐ုပ္တုအစစ္ေတြကေတာ့ ၁၉၆၇ခုႏွစ္တုန္းက အခိုးခံခဲ့ရေပမယ္ ့ ျပန္ၿပီး ႐ွာေဖြရ႐ွိခဲ့ပါတယ္ ။
ေဒါက္တာႏိုင္ပန္းလွကေတာ့ သေရေခတၱရာမွာ ျမန္မာ့အႏုပညာလက္ရာ အေျမာက္အျမားကုိိ ႐ွာေဖြေတြ႔႐ွိရပါတယ္ လို႔ ေရးသားထားပါတယ္ ။
၁၉၈၃ခုႏွစ္ရဲ႕ ေဆာင္းရာသီမွာေတာ့ သန္းႂကြယ္သူေ႒းတစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့ Robert H Ellsworthဟာ သူရဲ႕ပိုင္ဆိုင္မႈေတြျဖစ္တဲ့ ဒီအတီးအမႈတ္ပညာရွင္႐ုပ္ထု ၅ခုကို ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဗိသုကာပညာ႒ာနကို ျပန္လည္ေပးအပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီသတင္းဟာ တစ္ကမာၻလံုးအႏံွ့ ပ်ံ့ႏွံ့သြားခဲ့ပါတယ္။
ခုခ်ိန္မွာေတာ့ သေရေခတၱရာရဲ႕ အေမြအႏွစ္ ႐ုပ္ထု ၅ခုကို ေနျပည္ေတာ္ အမ်ိဳးသားျပတိုက္မွာ လံုလံုျခံဳျခံဳနဲ႔ ထိန္းသိမ္းထားရွိပါတယ္ ။
ျမန္မာကိုလာတဲ့ ခရီးသြားဧည့္သည္အမ်ားစုက သေရေခတၱရာထက္ ပုဂံ၊ ေျမာက္ဦးေဒသေတြကိုပဲ အလည္သြားေလ့႐ွိၾကပါတယ္ ။ ေ႐ွးေဟာင္းအေမြအႏွစ္ျဖစ္ေသာ္ျငား သေရေခတၱရာဟာ ပုဂံေလာက္ ခရီးသြားေတြကို သိပ္မဆြဲေဆာင္ႏိုင္ေသးပါဘူး။ သေရေခတၱရာရဲ႕ လက္က်န္အေမြအႏွစ္ ႐ုပ္ထု ၅ခုကို စိတ္၀င္စားတဲ့သူေတြကေတာ့ ေနျပည္ေတာ္ အမ်ိဳးသားျပတိုက္ကိုပဲ သြားေလ့လာ ေလ့႐ွိၾကပါတယ္။
