ေဆာင္းပါးရွင္ Barry J Atkinson ဟာဧရာ၀တီျမစ္တခြင္ကလူေနမႈပံုစံေတြအေၾကာင္း စကားလံုးနဲ႔ဓာတ္ပံုေတြကေနတဆင့္ ေျပာျပထားပါတယ္။
ကမာၻတ၀ွမ္းမွာလူသူအေရာက္အေပါက္နည္းတဲ့နယ္ေျမေဒသဆိုတာ မရွိသေလာက္ျဖစ္ေနပါျပီ။ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အေရွ႕ေတာင္အာရွကထင္ရွားတဲ့ခရီးသြားေဒသတစ္ခုျဖစ္ေပမယ့္လည္း လူသိနည္းတဲ့စိတ္၀င္စားစရာေဒသေတြေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားရွိေနပါေသးတယ္။ ပုဂံ၊ မႏၱေလး၊ ငပလီ၊ အင္းေလး၊ ရန္ကုန္စတဲ့ေဒသမ်ားဟာ ႏိုင္ငံတကာကခရီးသြားမ်ားကိုအဓိကဆြဲေဆာင္ႏုိင္တဲ့ေနရာေတြပါ။ အဲ့ဒီလူသိမ်ားအရပ္ေဒသေတြကိုဆက္သြယ္ေပးထားတာကေတာ့ လွပျပီးက်က္သေရရွိလွတဲ့ဧရာ၀တီျမစ္ၾကီးျဖစ္ပါတယ္။
ဧရာ၀တီဟာေျမာက္မွေတာင္သို႔သြယ္တန္းစီးဆင္းလ်က္ရွိျပီး ျမစ္ရဲ႕အလွကိုၾကည့္ရႈခံစားဖို႔အတြက္ဆိုရင္ေတာ့ စက္ေလွနဲ႔သြားတာအေကာင္းဆံုးပါပဲ။ ၂၀၁၆ခုႏွစ္ကစတင္တည္ေထာင္တဲ့ Irrawaddy Voyages ဟာ ျမစ္ေၾကာင္းတ၀ိုက္စတိုင္က်က်ေလ့လာၾကည့္ရႈဖို႔ သေဘၤာေလးစင္းစီစဥ္ထားရွိပါတယ္။
RV Irrawaddy Voyager I နဲ႔ဆိုရင္ေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕သမိုင္း၀င္ျမိဳ႕ေတာ္မႏၱေလးနဲ႔ပုဂံတို႔ၾကားက ျမစ္ေၾကာင္းတခြင္ကိုေလ့လာႏုိင္ပါတယ္။ တစ္ညမွ ၇ညအထိခရီးစဥ္အမ်ိဳးမ်ိဳးစီစဥ္ေပးထားတဲ့အတြက္ ဧည့္သည္ေတြအေနနဲ႔၎တို႔ႏွင့္အဆင္ေျပရာကိုေရြးခ်ယ္ႏုိင္ပါတယ္။
ေလ့လာေရးခရီးစဥ္ေတြအတြက္ဆိုရင္ေတာ့ ေန႔စဥ္ေဟာေျပာပြဲေတြစီစဥ္ေပးထားျပီး ျပည္တြင္းျပည္ပကပညာရွင္ေတြလာေရာက္ပို႔ခ်ေလ့ရွိပါတယ္။ မႏၱေလးနဲ႔ျမစ္ၾကီးနားၾကားကျမစ္ေၾကာင္းေပၚမွာဆိုရင္ေတာ့ ရွားပါးမ်ိဳးစိတ္စာရင္း၀င္ေနျပီျဖစ္တဲ့ ဧရာ၀တီလင္းပိုင္ေတြကိုေတြ႔ရႏိုင္ပါတယ္။
ေန႔စဥ္ေန႔တုိင္္းသေဘၤာကမ္းကပ္တဲ့အခ်ိန္ေတြမွာ ဧည့္သည္ေတြအေနနဲ႔ေဒသခံေတြနဲ႔ေက်းရြာေတြအေၾကာင္း ေလ့လာႏိုင္ပါတယ္။ ကုမၸဏီဟာခရီးစဥ္ေတြစီစဥ္တဲ့အခါသဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္အေပၚထိခိုက္မႈအနည္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ စဥ္းစားထားပါတယ္။ ကုမၸဏီဟာ၎ရဲ႕အစီအစဥ္နဲ႔ “ေအာက္ေျခကစ၍” (From The Roots Up) လႈပ္ရွားမႈရဲ႕တစိတ္တေဒသအျဖစ္ ဧည့္သည္ေတြကိုသူတို႔စိတ္ၾကိဳက္ပင္ပ်ိဳတစ္ပင္စီစိုက္ပ်ိဳးဖို႔ဖိတ္ၾကားေလ့ရွိပါတယ္။
ဧရာ၀တီျမစ္ကမ္းတေလွ်ာက္တည္ရွိတဲ့ရြာေတြထဲကမွ အိုးလုပ္ငန္းနဲ႔နာမည္ေက်ာ္တဲ့ရႏၱပိုရြာကိုလည္း လည္ပတ္သင့္ပါတယ္။ ရြာထဲမွာ အိမ္ေျခ ၄၀၀ေလာက္ရွိျပီး အိမ္ေျခတစ္ခုစီမွာမိသားစု၀င္ေတြအေတာ္မ်ားတာကိုလည္းေတြ႔ရတယ္။ မိသားစု ၃၀ေလာက္ကအိုးလုပ္ငန္းနဲ႔အသက္ေမြးၾကတယ္။ က်န္တဲ့အိမ္ေထာင္စုေတြကေတာ့ လယ္ယာလုပ္ငန္း၊ တံငါလုပ္ငန္း၊ ရႊံ႔နဲ႔ထင္းေရာင္းခ်တဲ့လုပ္ငန္းေတြကိုလုပ္ကိုင္ၾကပါတယ္။ အိုးဖုတ္သမားတစ္ေယာက္ဟာ တစ္ေန႔ကိုအိုးေပါင္း ၃၀ကေန ၅၀အတြင္းထုတ္လုပ္ႏုိင္ပါတယ္။ အိုးေတြကိုအစားအစာနဲ႔ေသာက္သံုးေရသိုေလွာင္ဖို႔သံုးေလ့ရွိျပီး ျမန္မာႏုိင္ငံအႏွံ႔ကိုလည္းတင္ပို႔ေရာင္းခ်ၾကပါတယ္။
ပထမအဂၤလိပ္-ျမန္မာစစ္ပြဲအျပီး စစ္ေျပျငိမ္းေရးစာခ်ဳပ္ကိုလည္း ၁၈၂၆၊ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၂၄ရက္ေန႔မွာ ရႏၱပိုရြာတြင္ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့တာပါ။ ျဗိတိသွ်စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ဆာအာခီေဘာလ္ကင္းဘဲလ္န႔ဲ ျမန္မာဘက္ကလယ္ကိုင္းျမိဳ႕စား၀န္ၾကီးမဟာမင္းလွေက်ာ္ထင္တို႔ ရႏၱပိုစာခ်ဳပ္ကိုလက္မွတ္ေရးထိုးခ်ဳပ္ဆိုျပီး ႏွစ္ႏွစ္ၾကာစစ္ပြဲကိုအဆံုးသတ္ခဲ့ပါတယ္။ မင္းေနျပည္ေတာ္အင္း၀နဲ႔ ကီလိုမီတာ ၈၀သာေ၀းကြာတဲ့ ရႏၱပိုရြာမွာျဗိတိသွ်စစ္တပ္ေတြတပ္စြဲထားတဲ့အတြက္ ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြဟာျဗိတိသွ်တို႔ေတာင္းဆိုသမွ်ကိုညွိႏႈိင္းခြင့္မရဘဲလက္ခံလိုက္ရပါတယ္။
ခရီးသည္ေတြကိုေအာ္ဂဲနစ္ဟင္းလ်ာေတြနဲ႔ဧည့္ခံျပီး ျမန္မာ့ရိုးရာအစားအေသာက္မ်ားအျပင္အေနာက္တိုင္းဟင္းလ်ာမ်ားကိုပါ ရရွိႏုိင္ပါတယ္။ အစားအေသာက္ေတြအကုန္လံုးကိုလတ္ဆတ္တဲ့ရာသီေပၚသီးႏွံမ်ားျဖင့္ခ်က္ျပဳတ္ထားေၾကာင္းသိရတယ္။
ခရီးေ၀းသြားလာေရးအတြက္ျပင္ဆင္ထားတဲ့ RV Irrawaddy Voyager II ကို စက္တင္ဘာ ၂၀၁၉မွာစတင္မွာျဖစ္ျပီး “Source to Sea Expedition” ကိုပထမဆံုးအၾကိမ္အျဖစ္စီစဥ္ထားပါတယ္။ ၁၆ရက္ၾကာျပီး ကီလိုမီတာေပါင္း ၁၅၀၀ရွည္လ်ားမယ့္ဒီခရီးစဥ္ဟာ ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပိုင္းေဒသေတြျဖစ္တဲ့ ျမစ္ၾကီးနားနဲ႔ဗန္းေမာ္ၾကားကေန စတင္မွာျဖစ္ျပီး ရန္ကုန္ျမိဳ႕မွာအဆံုးသတ္မွာပါ။
အေသးစိတ္အခ်က္အလက္မ်ားကို www.irrawaddyvoyages.com မွာ၀င္ေရာက္ဖတ္ရႈႏုိင္ပါတယ္။
(ဘာသာျပန္ဆိုသူ – ေနသီဟ)
