ဓာတ္ပံုပညာနဲ႔အသက္ေမြးသူေတြ အေပ်ာ္တမ္းဓာတ္ပံုရိုက္သူေတြၾကားမွာ ေတာရိုင္းတိရစာၦန္ေတြကိုဓာတ္ပံုရိုက္တဲ့အလုပ္ဟာေတာ္ေတာ္ေလးကိုခက္ခဲပါတယ္။ အဲ့ဒီထဲကမွ ငွက္ေတြကိုပဲသီးသန္႔ဓာတ္ပံုရိုက္တာကအပင္ပန္းခံႏုိင္ရံုနဲ႔မရဘဲ စိတ္ရွည္သည္းခံႏုိင္ဖို႔လုိပါေသးတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာေဒသခံငွက္မ်ိဳးစိတ္ ၁၁၁၃မ်ိဳးရွိျပီး ေဆာင္းခိုငွက္မ်ိဳးစိတ္ ၃၅၀ေလာက္ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း ၀င္ေရာက္ေလ့ရွိပါတယ္။ အေပ်ာ္တမ္းငွက္ဓာတ္ပံုဆရာတဦးျဖစ္တဲ့ ကိုျဖိဳး ေခၚ ဦးသစ္ဦးကို သူ႔အေတြ႔အၾကံဳေတြနဲ႔ ငွက္ေတြရဲ႕အေၾကာင္းစကားေျပာျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
“ငွက္ေတြကိုဓာတ္ပံုရိုက္ရင္း တႏုိင္ငံလံုးေတာ့ႏွံ႔ေနပါျပီ။ ေနာက္ဆံုးသြားခဲ့တာကေတာ့ တနသၤာရီ၊ ကယန္း၊ မိုးအင္းၾကီးအင္းတုိ႔ဘက္ပါ။ မႏၱေလးမွာေတာ့ေနရာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာငွက္ေတြက်တတ္တယ္။ စစ္ကိုင္း၊ တံတားဦး၊ စြန္ရဲအင္း၊ ပလိပ္အင္းတို႔ဘက္မွာငွက္ေတြအေတြ႔ရမ်ားပါတယ္။”
ကိုျဖိဳးဟာ ငွက္ေတြကိုဓာတ္ပံုရိုက္ေနတာ အခုဆို ၉ႏွစ္ေလာက္ရွိပါျပီ။ တကယ္ေတာ့ငွက္ဓာတ္ပံုရိုက္တယ္ ဆိုတာလြယ္ကူတဲ့ကိစၥေတာ့မဟုတ္ပါဘူး။ ငွက္ဖ်ားလိုေရာဂါေတြကိုေၾကာက္ရသလို ေျမြ၊ ကင္း စတဲ့အဆိပ္ရွိတိရစာၦန္ေတြကလည္း အႏၱရာယ္ေပးႏုိင္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္ေတြကိုလည္း သတိထားရပါေသးတယ္။
“ေျမြကေတာ့ေတာ္ေတာ္ေလးကိုရိုးသြားပါျပီ။ ေခ်ာ္လဲတာေတြဘာေတြကိုလည္း သိပ္မေၾကာက္ေတာ့ဘူး။ ဒါေပမယ့္ေတာင္သမန္အင္းလိုေနရာမ်ိဳးသြားရင္ေတာ့သတိထားရတယ္ဗ်။ ငွက္ရွိတဲ့ေနရာေတြကိုသြားရင္ ဒူးဆစ္ေက်ာ္ေက်ာ္ေလာက္ျမဳပ္တဲ့ရႊံ႕ထဲမွာသြားရတာေလ။ ဖိနပ္စီးလို႔လည္းမရဘူး။ အဲ့ဒီမွာေဆးထိုးအပ္ေတြ ဖန္ကြဲစေတြရွိေနေတာ့ေတာ္ေတာ္အႏၱရာယ္မ်ားတယ္။ ေတာရိုင္းတိရစာၦန္ေတြကိုဓာတ္ပံုရိုက္တာဆိုေတာ့ အႏၱရာယ္ကေတာ့အျမဲရွိတာပါပဲ။”
လူေနအိမ္ခ်ဲ႕ထြင္မႈ၊ သဘာသပတ္၀န္းက်င္ပ်က္စီးမႈနဲ႔ အဆိပ္ခ်သတ္ျဖတ္မႈေတြဟာ ဌာေနငွက္ေတြကိုေရာ ေဆာင္းခိုငွက္ေတြကိုပါျခိမ္းေျခာက္လာပါတယ္။ International Union for Conservation of Nature ရဲ႕သတ္မွတ္ခ်က္ေတြအရ ကမာၻတ၀ွမ္းမွာမ်ိဳးသုဥ္းလုျဖစ္ေနတဲ့ ငွက္မ်ိဳးစိတ္ ၄၆မ်ိဳးကို ျမန္မာႏုိင္ငံမွာေတြ႔ရတယ္။ အဲ့ဒီထဲက ၈မ်ိဳးဟာမ်ိဳးသုဥ္းလုဆဲအေျခအေနနဲ႔ရင္ဆိုင္ေနရပါတယ္။
“ဘဲအိုးခ်ပ္ဆိုတဲ့ဘဲတမ်ိဳးဆိုရင္ ကမာၻကမ်ိဳးသုဥ္းျပီလို႔သတ္မွတ္ထားၾကတာေပါ့။ လူေနအိမ္ေတြတိုးခ်ဲ႕လာေတာ့ သူ႔ရဲ႕သားေပါက္ဖြားရာေနရာေတြမရွိေတာ့ဘူး။ ဒါေပမယ့္ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လြန္ခဲ့တဲ့ ၃-၄ ႏွစ္ေလာက္မွာ နည္းနည္းေတြ႔တယ္။ ေကာင္ေရကေတာ့ ၁၀ေကာင္ထက္မပိုပါဘူး။ မႏွစ္ကပုလိပ္အင္းမွာသူတို႔လာေတာ့ ေဒသခံေတြကအဆိပ္ခ်ဖမ္းလို႔ေသသြားတာ၊ အေကာင္ပါေတြ႔ခဲ့တယ္။”
ေဆာင္းခိုငွက္ေတြဟာ စပါးခင္းေတြကိုဖ်က္ဆီးတတ္တဲ့အင္းဆက္ေတြကိုဖမ္းဆီးစားေသာက္ေလ့ရွိတဲ့အတြက္ ဒီလိုပိုးေကာင္မႊားေကာင္ေတြအလြန္အမင္းေပါက္ပြားျခင္းမျပဳႏုိင္ေအာင္တားဆီးေပးပါတယ္။ ေဆာင္းခိုငွက္ေတြကိုအစာအျဖစ္ဖမ္းဆီးသတ္ျဖတ္ျခင္းမျပဳဖို႔ ေဒသခံေတြကိုအသိပညာေပးရန္လိုအပ္ပါတယ္။
“က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ Wild Wings Group မွာပါတဲ့ေဒါက္တာသိန္းေအာင္က Myanmar Bird and Nature Society အသင္းရဲ႕ဥကၠဌျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီေတာ့သူ႔လႈပ္ရွားမႈေတြကို၀င္ပါျဖစ္တဲ့သေဘာပါပဲ။ မႏၱေလးမွာ ေဟာေျပာပြဲေတြနဲ႔အသိပညာေပးျဖစ္ပါတယ္။”
ကိုျဖိဳးရဲ႕တကိုယ္ေတာ္ဓာတ္ပံုျပပြဲကို ၾသဂုတ္လ ၉ရက္ေန႔ကေန ၁၁ရက္ေန႔အထိ Yangon Gallery မွာခင္းက်င္းျပသသြားမွာပါ။ ငွက္ေတြရဲ႕ဓာတ္ေတြ ၁၅၀၀န္းက်င္ေလာက္ပါ၀င္မွာျဖစ္ျပီး ဓာတ္ပံုစာအုပ္တအုပ္ကိုလည္း ထုတ္ေ၀သြားမယ္လို႔ေျပာပါတယ္။
အကိုးအကား
https://www.myanmarbirdnaturesociety.com/birds
https://myanmar.wcs.org/Wildlife/Birds.aspx
