ဆူးေလဘုရားနားက Tourist Burma Building ကို Turquoise Mountain ကုမၸဏီကျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းမႈေတြလုပ္ေနပါတယ္။ ျပည္သူနဲ႔ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကင္းကြာေနခဲ့တဲ့ ဒီအေဆာက္အအံုၾကီးဟာ အရင္လမွာပဲ Building Bridge Yangon ဆိုတဲ့ေခတ္ျပိဳင္အႏုပညာျပပြဲကေနတဆင့္ ျပည္သူနဲ႔ျပန္လည္ေတြ႔ခြင့္ရခဲ့ပါျပီ။ Issy D’Arcy Clarkရဲ႕ Rebuilding for the Future ထဲမွ Tourist Burma Building ျပဳျပင္ေရးအေၾကာင္း ျမန္မာလိုဘာသာျပန္ဆိုေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။
၂၀၀၆ခုႏွစ္မွစတင္တည္ေထာင္ခဲ့တဲ့ Turquoise Mountain ဟာ အာဖဂန္နစၥတန္က Institute of Afghan Arts and Architecture တို႔လိုပ်က္စီးေနတဲ့အေဆာက္အအံု ေတြကိုျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းေရးလုပ္ငန္းေတြလုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံဆီခ်ဲ႕ထြင္လာျပီးေနာက္ပထမဆံုးအေတြ႔အၾကံဳအျဖစ္ကုန္သည္လမ္းေပၚမွာ ၂၀၁၅ခုႏွစ္ကေနစတင္တဲ့ ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းေရးစီမံကိန္းတစ္ခုကိုလုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ အေဆာက္အအံုမွာေနထိုင္သူေတြရွိေနတာမို႔ သူတို႔ေျပာင္းေရႊ႕စရာမလိုဘဲ အေဆာက္အအံုကိုျပင္ဆင္တဲ့နည္းကိုသံုးခဲ့ပါတယ္။ ေခါင္မိုးလဲတဲ့အခ်ိန္မွာေတာင္ ေနထိုင္သူေတြေျပာင္းေရႊ႕စရာမလိုခဲ့ပါဘူး။
အဲ့ဒီစီမံကိန္းေအာင္ျမင္စြာျပီးဆံုးသြားေတာ့ Turquoise Mountain ဟာရန္ကုန္တုိင္းေဒသၾကီးအစိုးရရဲ႕ေငြေၾကးေထာက္ပံ့မႈနဲ႔ ဗမာ့ခရီးသြားလုပ္ငန္းအေဆာက္အအံု (Tourist Burma Building) ကိုထိန္းသိမ္းေရးလုပ္ဖို႔တာ၀န္ေပးခံရပါတယ္။ အေဆာက္အအံုဟာ ဆူးေလဘုရားအနီးမွာရွိျပီးျမိဳ႕လယ္ေကာင္နဲ႔လည္းနီးတဲ့အတြက္ဦးစားေပးျပင္ဆင္ရမယ့္အေဆာက္အအံု တစ္ခုလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအေဆာက္အအံုကို ၁၉၀၅ခုႏွစ္မွာတည္ေဆာက္ခဲ့ျပီး မူလက Fytche Square Building လို႔ေခၚပါတယ္။ The Burmese Favourite (ဗမာ့အေဆြ) Company ကပိုင္ဆိုင္ျပီးျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ပထမဦးဆံုးေသာ ႏုိင္ငံသားပိုင္ကုန္တိုက္ေတြထဲကတစ္ခုလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၄၇မွာ ဟိုတယ္ႏွင့္ခရီးသြားလာေရး၀န္ၾကီးဌာနက လႊဲေျပာင္းယူခဲ့ျပီးေနာက္ Tourist Burma Building ဆိုျပီးျဖစ္လာတာပါ။ ၂၀၀၅ခုႏွစ္ကတည္းကလူေနထိုင္အသံုးျပဳျခင္းမရွိေတာ့ဘဲ ၂၀၁၇ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာလက်မွ Turquoise Mountain အဖြဲ႔ဟာျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းေရးေတြ စတင္လုပ္ေဆာင္ခဲ့တယ္။ ၂၀၁၉ႏွစ္လယ္ပိုင္းေလာက္မွာျပီးစီးမယ္လို႔သိရပါတယ္။
Tourist Burma Building နဲ႔ပတ္သက္ျပီးအဓိကအစီအစဥ္တစ္ခုကေတာ့ ျပည္သူေတြကိုေလ့လာခြင့္ေပးဖို႔ပါ။ ေျမညီထပ္မွာရွိတဲ့ခန္းမကို ျပပြဲခန္းမအျဖစ္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမွာျဖစ္ျပီး တျခားေသာခန္းမေတြမွာေတာ့ အစားအေသာက္အေရာင္းဆိုင္ေတြကိုေနရာခ်ထားမွာပါ။ အလယ္ကႏွစ္လႊာနဲ႔ေခါင္မိုးမွာရံုးခန္းေတြဖြင့္လွစ္မွာျဖစ္တယ္လို႔သိရျပီး အမ်ားျပည္သူအပန္းေျဖႏုိင္တဲ့ဥယ်ာဥ္တစ္ခုကိုလည္း တုိက္ေခါင္မိုးမွာဖြင့္လွစ္သြားမွာပါ။
“ဦးစားေပးအစီအစဥ္ကေတာ့ ျပည္သူေတြကိုေလ့လာခြင့္ေပးဖို႔နဲ႔ ေခါင္မိုးဧရိယာပါပဲ” လို႔ Turquoise Mountain ရဲ႕ Country Director Harry Wardill ကဆိုပါတယ္။ “ျပည္သူေတြအားလံုးသက္ေတာင့္သက္သာနဲ႔လာေရာက္ႏုိင္ဖို႔အေရးၾကီးပါတယ္။ ဒီအေဆာက္အအံုကိုရံုးအျဖစ္ပဲျမင္ေနၾကေတာ့တခ်ိဳ႕ကလာလည္ခ်င္စိတ္မရွိတာမ်ိဳးျဖစ္မွာ စိုးရိမ္ရတယ္။ အဲ့ဒီအတြက္ေၾကာင့္ စားေသာက္ဆိုင္တန္းကိုထည့္သြင္းျပီး လူေတြကိုလာလည္ခ်င္စိတ္ေပါက္ေအာင္ေဆာင္ရြက္ရပါတယ္။”
Turquoise Mountain အဖြဲ႔ဟာအေဆာက္အအံုကိုသာမက အနီးအနားကေနရာေတြကိုလည္း လမ္းေလွ်ာက္သူေတြႏွစ္သက္ဖို႔ၾကိဳးစားေနပါတယ္။ “ရန္ကုန္မွာသာမကဘဲအာရွတိုက္ကႏိုင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ား အေဆာက္အအံုေတြနဲ႔ျပည္သူပိုင္ေနရာေတြၾကားကဆက္ႏြယ္မႈကိုနားမလည္ၾကဘူးဗ်။ ဒီမွာဆိုျပည္သူပိုင္ေနရာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ကားပါကင္ျဖစ္ေနတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကေတာ့လူမႈရပ္၀န္းေလးေတြဖန္တီးေပးဖို႔ ၾကိဳးစားေနပါတယ္” လို႔ Mr. Wardill ကေျပာပါတယ္။
အေဆာက္အအံုမ်က္ႏွာစာကိုျပင္ဆင္ေနတုန္းမွာ Turquoise Mountain အဖြဲ႔ဟာ အေဆာက္အအံုေရွ႕မွာ အျပာေရာင္နဲ႔ေရးထားတဲ့ “Myanmar Welcome” ဆိုတဲ့စာသားကိုသြားေတြ႔တယ္။ အဲ့ဒါဟာကုန္တိုက္အျဖစ္ရွိေနတဲ့အခ်ိန္က ေရးသားထားတာပါ။ ဒီစာလံုးေတြကိုျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းမႈလုပ္ဖို႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်လိုက္တာကိုၾကည့္တာနဲ႔ ဒီအဖြဲ႔ရဲ႕စီမံကိန္းအေပၚထားတဲ့ေစတနာကိုသိႏုိင္ပါတယ္။
အေဆာက္အအံုတစ္ခုလံုးျပဳျပင္ျပီးစီးျခင္းဟာ Turquoise Mountain အတြက္ေတာ့စီမံကိန္းရဲ႕အစပဲရွိပါေသးတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ “ကၽြန္ေတာ္တို႔ဟာ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းထဲက ဗိသုကာပညာရွင္ေတြအင္ဂ်င္နီယာေတြရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္နဲ႔ပညာရွင္ပီသမႈကိုပါတည္ေဆာက္ဖို႔ၾကိဳးစားေနတာပါ။ ေလ့က်င့္ေရးအစီအစဥ္ေတြဖြင့္လွစ္ေပးသလို ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းေရး၊ ျမိဳ႕ျပတည္ေဆာက္္ေရးနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အခမ္းအနားေတြကိုလည္းက်င္းပေပးပါတယ္။”
ျမန္မာႏုိင္ငံေဆာက္လုပ္ေရးက႑အတြက္အက်ိဳးရွိရံုသာမကဘဲ အေဆာက္အအံုတစ္ခုျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းျခင္းဟာ အဓိပၸာယ္တစ္ခုရွိေနပါေသးတယ္။ “ဒီလိုစီမံကိန္းေတြေဆာင္ရြက္ရင္းနဲ႔ဒီအေဆာက္အအံုေတြရဲ႕အသံုး၀င္မႈကိုေတြ႔ႏုိင္ပါတယ္။ ဒီအေဆာက္အအံုေတြဟာ၀န္ထုပ္၀န္ပိုးေတြမဟုတ္ဘူး၊ တန္ဖိုးရွိတဲ့အရာေတြဆိုတာ ျမင္ရပါလိမ့္မယ္။ ရည္ရြယ္ခ်က္တစ္ခုနဲ႔ျပန္လည္ျပဳျပင္ျပီးသံုးလို႔ရေသးတယ္ဆိုတာ အားလံုးကိုျပခ်င္ပါတယ္” လို႔ Mr. Wardill ကဆိုပါတယ္။
