အရှေ့ကမ္ဘာရဲ့ဗင်းနစ်လို့ တင်စားခဲ့ရတဲ့ဘန်ကောက်မြို့ရှိရာ ထိုင်းနိုင်ငံကို ကမ္ဘာမှာ မသိတဲ့သူ နည်းပါတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံနဲ့ပတ်သက်ပြီး စိတ်ဝင်စားစရာ အချက်လေးတွေကို ကြည့်လိုက်ရအောင်…
၁။ ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ဘုရင်စနစ်
ထိုင်းနိုင်ငံဟာ ဥရောပလက်အောက်ခံကိုလိုနီမဖြစ်ခဲ့တဲ့ တခုတည်းသော အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံပါ။ ဒါကြောင့် အခုချိန်ထိ ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ဘုရင်စနစ်ရှိနေပါသေးတယ်။ ထိုင်းတော်ဝင်မိသားစုကို တိုင်းသူပြည်သားတွေက အလွန်အင်မတန် အလေးအမြတ်ထားကြပြီး တော်ဝင်မိသားစုဝင်တစ်ယောက်ကို စော်ကားခြင်းဟာ နိုင်ငံတော်သစ္စာဖောက်မှုကို ကျူးလွန်ခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ နှစ်ပေါင်း ၇၀ကျော်ကြာ စိုးစံခဲ့တဲ့ ထိုင်းဘုရင်ဘူမိဘောဟာ ကမ္ဘာမှာ နန်းစံသက်အရှည်ကြာဆုံးဘုရင်ဖြစ်ပါတယ်။
၂။ ထိုင်းနိုင်ငံမှာရှိတဲ့ တိရစ္ဆာန်တွေရဲ့ အကြောင်း
ကမ္ဘာ့ တိရစ္ဆာန်မျိုးစိတ်တွေရဲ့ ဆယ်ပုံတပုံဟာ ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ရှိပါတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံဟာ အမွှေးတိုတို၊ နားရွက်မည်းမည်း၊ မျက်လုံးပြာပြာ ယိုးဒယားကြောင်တွေ နဂိုမူလ ပေါက်ဖွားရာဒေသပါ။ တန်ဖိုးကြီးအန်ဖတ်ကို ထုတ်ပေးနေတဲ့ ဇီဝဇိုးငှက်လေးတွေ၊ ကုန်းပေါ်မှာ လမ်းလျှောက်နိုင်တဲ့ ငါးမျိုးစိတ်၊ ၂ဂရမ်သာရှိတဲ့ ကမ္ဘာ့အသေးဆုံးဝက်နှာခေါင်းလင်းနို့၊ ၇ပေရှည်တဲ့ ပုတ်သင်မျိုးတို့ဟာလည်း ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ရှိပါတယ်။ ဟိုးအောက်ဘက်ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ ပိုင်နက်ပင်လယ်ပြင်မှာလည်း ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ဝေလငါးမျိုးစိတ်တွေ ကျက်စားလျက်ရှိပါတယ်။
၃။ ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ မျောက်အစာကျွေးပွဲတော်
ထိုင်းနိုင်ငံ၊ လော့ဘူရီဒေသမှာ မျောက်အစာကျွေးပွဲကို နှစ်စဉ်ကျင်းပလေ့ရှိပါတယ်။ မျောက်တွေကို ထမင်း၊ ရာသီပေါ်သီးနှံတွေ၊ အသုပ်မျိုးစုံ၊ အသားချောင်းအမျိုးမျိုး၊ ရေခဲမုန့် စတာတွေနဲ့ ကျွေးမွေးတာပါ။ ဖူးခက်မှာ ကျင်းပမြဲ ဖြစ်တဲ့ ပွဲတော်မှာ စိတ်နှလုံးသန့်ရှင်းအောင် မိမိရဲ့ မျက်နှာနဲ့ ခန္ဓာကိုယ်အစိတ်အပိုင်းတွေကို နေ့စဉ်သုံးပစ္စည်းတွေနဲ့ ဖြတ်တောက်၊ ဆုတ်ဖြဲခြင်း၊ မီးကျီးခဲတွေပေါ်မှာ ခြေဗလာဖြတ်လျှောက်ခြင်း၊ အသားငါးစားသုံးမှုကို ရှောင်ကြဉ်ခြင်းတွေကို ပြုလုပ်ကြပါတယ်။
၄။ ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ ကိန်းဂဏန်းတချို့
ထိုင်းနိုင်ငံဟာ ကမ္ဘာမှာ သစ်ခွအများဆုံးတင်ပို့တဲ့ နိုင်ငံပါ။ သစ်ခွမျိုးစိတ်ပေါင်း ၁၅၀၀ကျော် စိုက်ပျိုးပြီး စိုက်ပျိုးမှုရဲ့ ၄၅ရာခိုင်နှုန်းကို ပြည်ပတင်ပို့ပြီး ကျန်တာတွေကို ပြည်တွင်းစျေးကွက်မှာ ဖြန့်ချိပါတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ နံပါတ်တစ်ပို့ကုန်ကတော့ ဆန်စပါးပါ။ လူဦးရေ ၆၇သန်းကျော် မှီတင်းနေထိုင်ကြတဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ကျွန်းပေါင်း ၁၄၀၀ကျော်နဲ့ ဘုရားကျောင်းပေါင်း သုံးသောင်းခွဲခန့်ရှိပါတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံကို နှစ်စဥ်ပြည်ပခရီးသွား ၆သန်းကျော် ဝင်ရောက်လျက်ရှိပါတယ်။
၅။ ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ ရိုးရာဓလေ့ထုံးတမ်းစဉ်လာ
ထိုင်းနိုင်ငံက ဗုဒ္ဓဘာသာ အမျိုးသားတိုင်းဟာ တစ်သက်မှာတစ်ခါတော့ သာသနာ့ဘောင်ကို ဝင်ရောက်လေ့ရှိပါတယ်။ အာရှနိုင်ငံအများစုဟာ ခေါင်းကို အထွတ်အမြတ်ထားပြီး ခြေထောက်ကို နိမ့်ကျတယ်လို့ ယူဆထားကြပါတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံမှာလည်း လူတစ်ယောက်ရဲ့ ဦးခေါင်းကို ထိတွေ့ကိုင်တွယ်ခြင်းဟာ ရိုင်းစိုင်းတဲ့ အပြုအမူဖြစ်ပြီး အများသူငါကြားနဲ့ ဘာသာရေးဆိုင်ရာ နေရာတွေမှာ ထိုင်ပြီဆိုရင် မိမိရဲ့ ခြေထောက်ကို ပုဆစ်တုပ်ထားလေ့ရှိကြပါတယ်။
၆။ ထိုင်းနိုင်ငံနဲ့ ပထမဆုံးတွေ
ထိုင်းနိုင်ငံဟာ ကမ္ဘာ့ပထမဆုံး ကိုယ်ချင်းဆက်အမွှာရဲ့ ဇာတိပါ။ အဆိုပါအမွှာကို ၁၈၁၁ခုနှစ်မှာ မွေးဖွားခဲ့တာပါ။ ၎င်းညီအကိုဟာ အိမ်ထောင်ကိုယ်စီကျခဲ့ပြီး ကနဦးအစမှာ လေးယောက်အတူအိပ်စက်ခဲ့ကြပါတယ်။ နောက်ပိုင်းမှာ ၎င်းတို့ရဲ့ ဇနီးနှစ်ဦး အဆင်မပြေဖြစ်ပြီးတဲ့နောက် အိမ်ခွဲနေခဲ့ကြပြီး ဇနီးတစ်ဦးဆီမှာ သုံးညကြာ အလှည့်ကျ နေထိုင်ခဲ့ကြပါတယ်။ နာမည်ကျော် Red Bull အချိုရည်ကို စတင်ထုတ်လုပ်ခဲ့တာကလည်း ထိုင်းနိုင်ငံမှာပါပဲ။
Wai Lin, Nine Thuwun
Photo – Freepik