By Nay Thiha
ယေန႔ေခတ္ကမာၻၾကီးမွာတေန႔ထက္တေန႔လူေျပာမ်ားလာတဲ့အေၾကာင္းအရာတခုကေတာ့ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ညစ္ညမ္းမႈကိစၥပဲျဖစ္မွာပါ။ ေလထု၊ ေရထုနဲ႔ ေျမဆီလႊာကိုညစ္ညမ္းမႈျဖစ္ေစတဲ့ အေၾကာင္းရင္းေတြအမ်ားၾကီးထဲကမွ ပလတ္စတစ္ဟာကမာၻေျမအတြက္ အၾကီးမားဆံုးရန္သူေတာ္ျဖစ္လာပါတယ္။
ပလတ္စတစ္စေတြနဲ႔လံုးေထြးရစ္ပတ္ေနတဲ့ ေရေနသတၱ၀ါေတြ၊ ပလတ္စတစ္ေတြစားမိလို႔ေသဆံုးရရွာတဲ့ ေ၀လငါးၾကီးေတြရဲ႕သတင္းနဲ႔ဓာတ္ပံုေတြဟာ Facebook လို social media ေတြေပၚမွာ တေန႔တျခားပိုမုိေတြ႔လာရတယ္။ ေလ့လာေတြ႔ရွိခ်က္ေတြအရ ကမာၻ႔ေရထုထဲ တရက္ကိုပလတ္စတစ္အစအနေပါင္း ၈သန္းေလာက္၀င္ေရာက္ေနတယ္လို႔သိရပါတယ္။ သမုဒၵရာေရျပင္ေပၚမွာေမ်ာေနတဲ့ပလတ္စတစ္အစအနေပါင္း ၅ထရီလ်ံေလာက္ရွိပါတယ္။ ဒီျပႆနာေတြကိုေျဖရွင္းဖို႔အတြက္ မီဒီယာေတြနဲ႔ အစိုးရမဟုတ္တဲ့အဖြဲ႔အစည္းအသီးသီးက ပလတ္စတစ္ညစ္ညမ္းမႈကိစၥကို မီးေမာင္းထုိးျပဖို႔ၾကိဳးစားလာၾကတယ္။ ဒီအထဲမွာ National Geographic ရဲ႕ Planet or Plastic? လိုမ်ိဳးအစီအစဥ္ေတြကထင္ရွားပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံဟာလည္း ပလတ္စတစ္ညစ္ညမ္းမႈျပႆနာနဲ႔မကင္းႏိုင္တဲ့ႏိုင္ငံတခုပါ။ Thant Myanmar ဆိုတဲ့သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးအဖြဲ႔ရဲ႕ေတြ႔ရွိခ်က္ေတြအရ ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြဟာ ေန႔စဥ္ေန႔တုိင္းပလတ္စတစ္အိတ္ေပါင္း သန္း ၈၀ေလာက္သံုးေနေၾကာင္းသိရပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏုိင္ငံရဲ႕ပလတ္စတစ္ျပႆနာအေၾကာင္းဗဟုသုတမွ်ေ၀တဲ့ G Talk စကား၀ိုင္းကို “Plastic Pollution: How Can We Clean Myanmar?” ဆိုတဲ့ေခါင္းစဥ္နဲ႔ ေမလ ၁၃ရက္ေန႔က Hotel G မွာက်င္းပခဲ့တယ္။ ဒီပြဲမွာ Thant Myanmar ရဲ႕အဖြဲ႔၀င္တဦးျဖစ္တဲ့ Boris Le Montagner ကေဟာေျပာခဲ့ပါတယ္။
Thant Myanmar ရဲ႕ေလ့လာခ်က္မ်ားအရျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တေန႔ကိုအမႈိက္သရိုက္တန္ခ်ိန္ ၁၂၀၀၀ ေလာက္ထြက္ျပီး အဲ့ဒီထဲက ၅၅ရာခိုင္ႏႈန္းကပလတ္စတစ္ေတြျဖစ္ေနေၾကာင္းသိရပါတယ္။ တေန႔တာထြက္ရွိတဲ့အမႈိက္ေတြထဲကတန္ခ်ိန္ ၂၆၀၀ကိုသာျပန္လည္ျပဳျပင္အသံုးျပဳႏုိင္တဲ့အတြက္ ရာခိုင္ႏႈန္းနဲ႔တြက္မယ္ဆိုရင္ ၁၅ရာခိုင္ႏႈန္းသာရွိတယ္လို႔ Boris ကဆိုတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အမႈိက္ေတြျပန္လည္ျပဳျပင္အသံုးျပဳတဲ့စက္ရံုေကာင္းေတြရွိေပမယ့္ အမႈိက္ေတြကိုမီးရႈိ႕ဖ်က္ဆီးတဲ့စက္တခုသာရွိျပီး အမႈိက္စုေဆာင္းတဲ့စနစ္မွာလည္းကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ ရွိေနတယ္လို႔သိရပါတယ္။
ပလတ္စတစ္အမႈိက္ထြက္ရွိမႈျမင့္မားျပီး စည္းကမ္းမဲ့အမႈိက္စြန္႔ပစ္မႈေတြေၾကာင့္ ျမန္မာ့ျမစ္ေခ်ာင္းေတြထဲ ေန႔စဥ္ပလတ္စတစ္တန္ခ်ိန္ ၂၀၀ခန္႔၀င္ေရာက္ေနျပီး အဲ့ဒီထဲကထက္၀က္ခန္႔ဟာ ဧရာ၀တီျမစ္ထဲ ေရာက္သြားတယ္လို႔ Thant Myanmar မွ Boris က ဆိုပါတယ္။
အဲ့ဒါဆိုဒီပလတ္စတစ္ညစ္ညမ္းမႈျပႆနာကိုဘယ္လိုေျဖရွင္းမလဲဆိုတဲ့ေမးခြန္းရွိလာပါျပီ။
စကား၀ိုင္းမွာ Boris ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ကမာၻတ၀ွမ္းလံုးကအစိုးရေတြကို ပလတ္စတစ္စြန္႔ပစ္မႈ၊ အသံုးျပဳမႈနဲ႔ပတ္သက္တဲ့မူ၀ါဒေတြကိုေျပာင္းလဲျခင္း၊ အသိပညာေပးျခင္း၊ ပလတ္စတစ္ဆန္႔က်င္ေရး လႈပ္ရွားမႈေတြမွာထဲထဲ၀င္၀င္ပါ၀င္ျခင္း စတဲ့နည္းလမ္း ၃ခုနဲ႔ေျဖရွင္းဖို႔ေျပာပါတယ္။
မူ၀ါဒေျပာင္းလဲဖို႔ေတာင္းဆိုတဲ့အခါမွာ ပလတ္စတစ္သံုးစြဲစြန္႔ပစ္မႈအမ်ားဆံုးလုပ္ေနတဲ့ကုမၸဏီၾကီးေတြနဲ႔ ထိေတြ႔ဆက္ဆံဖို႔လိုတဲ့အေၾကာင္းေထာက္ျပတယ္။ ျပည္သူလူထုၾကားပလတ္စတစ္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အသိပညာေတြတုိးျမွင့္ဖို႔ ျပည္သူေတြေလးစားအားက်တဲ့အႏုပညာရွင္ေတြရဲ႕ social media account ေတြကတဆင့္အသိပညာေပးတာကလည္းထိေရာက္တဲ့နည္းလမ္းတခုျဖစ္ေၾကာင္း Boris ကဆိုပါတယ္။
ပလတ္စတစ္ဆန္႔က်င္ေရးလႈပ္ရွားမႈေတြမွာ အသိပညာေပးပြဲေတြ၊ အမႈိက္ေကာက္ပြဲေတြအျပင္ တစ္ခါသံုးပလတ္စတစ္ေရဘူးေတြအစားျပန္ျဖည့္လို႔ရတဲ့ေရဘူးေတြအသံုးျပဳဖို႔တုိက္တြန္းခဲ့ျပီး ေရျပန္ျဖည့္ႏိုင္သည့္ေနရာမ်ား တိုးပြားလာေစရန္အတြက္ Yae Ku Tho (ေရကုသိုလ္) Campaign၊ ပလတ္စတစ္ပိုက္ေတြဆန္႔က်င္တဲ့ Straws Suck Campaign၊ ေစ်း၀ယ္ရာမွာကုန္ပစၥည္းေတြထုပ္ပိုးသယ္ယူတဲ့အခါ ၊ အစားအေသာက္ေတြကို အိမ္သို႔ဝယ္ယူေသာအခါေတြမွာ ပလတ္စတစ္အိတ္ေတြအစား ခ်ိဳင့္၊ ကိုယ္ပိုင္ျခင္းေတာင္း ႏွင့္ ျပန္လည္အသံုးျပဳလို႔ရတဲ့အိတ္ေတြယူခဲ့ဖို႔တုိက္တြန္းတဲ့ Do You Need That Bag? (ၾကြပ္ၾကြပ္အိတ္လိုလုိ႔လား) Campaign ေတြကိုလည္းေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိပါတယ္။
ပလတ္စတစ္ဆန္႔က်င္ေရးလႈပ္ရွားမႈမွာ ပုဂၢလိကက႑ကဆိုရင္ Yoma Strategic Holding၊ City Mart Holding၊ Forever Group တို႔အပါအ၀င္ ရန္ကုန္ကအစားအေသာက္နဲ႔ဟိုတယ္လုပ္ငန္း ၁၅၀ေက်ာ္ပါ၀င္ေနျပီလို႔လည္း Boris ကဆိုပါတယ္။
ျပည္သူေတြအေနနဲ႔လည္း မလိုအပ္ဘဲတခါသံုးပလတ္စတစ္အိတ္နဲ႔ေရဘူးေတြမသံုးျခင္း၊ အခ်င္းခ်င္းပလတ္စတစ္ဆန္႔က်င္ေရးပညာေပးျခင္းျဖင့္ ပလတ္စတစ္ညစ္ညမ္းမႈကိုတစတစေလွ်ာ့ခ်သြားျပီး လံုး၀ပေပ်ာက္သြားေအာင္တဘက္တလမ္းကကူညီႏုိင္ေၾကာင္းေျပာၾကားရင္း စကား၀ိုင္းကိုနိဂံုးခ်ဳပ္လိုက္ပါတယ္။
(G Talk စကား၀ိုင္းဆိုတာကေတာ့ Hotel G ဖြင့္လွစ္ထားတဲ့ႏုိင္ငံေတြမွာ လူမႈေရး၊ ဖက္ရွင္၊ အႏုပညာ၊ ခရီးသြားလာေရး၊ အစားအေသာက္လုပ္ငန္းေတြနဲ႔ပတ္သက္တဲ့အသိပညာရွင္ အတတ္ပညာရွင္ေတြက ျပည္သူေတြကိုအသိေပးေဟာေျပာတဲ့စကား၀ိုင္းေတြျဖစ္ပါတယ္။ Hotel G ဖြင့္လွစ္ထားတဲ့ ျမိဳ႕ေတြျဖစ္တဲ့ Bangkok, Hong Kong, Pattaya, Perth, Shenzhen, Singapore နဲ႔ Yangon တို႔မွာ G Talk စကား၀ိုင္းေတြကိုက်င္းပေလ့ရွိပါတယ္။)
Myanmore Plus ပရိသတ္ေတြေကာ ပလတ္စတစ္ညစ္ညမ္းမႈကိုဘယ္လိုေလွ်ာ့ခ်တာအေကာင္းဆံုးျဖစ္မယ္ထင္ပါသလဲ။ ကိုယ့္အျမင္ကုိ comment ေပးသြားပါဦးေနာ္။
